در این مقاله به خونریزی لثه و درمان آن میپردازیم. هنگامی که به سلامت دندان فکر میکنید احتمالاً تمرکز بر روی پیشگیری از پوسیدگی دندانهای شما است. اما مهم است که به لثههای خود نیز توجه کنید. لثهها نه تنها در سلامت دندانها، بلکه در سلامت کلی شما نقش مهمی دارند.
در بسیاری از موارد، تورم و خونریزی لثه نشانه بیماری لثه است. با این حال، تعدادی از چیزهای دیگر وجود دارد که میتواند باعث مشکلات لثه و خونریزی لثه شما شود. علت لثههای دردناک و خونریزی لثه هرچه باشد، اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای به حداقل رساندن آسیب و ناراحتی خونریزی لثه انجام دهید.
خونریزی لثه و مسواک زدن
در تلاش برای تمیز نگه داشتن دندانها، ممکن است وسوسه شوید که تا جایی که میتوانید دندانها را با شدت مسواک بزنید. لثهها از بافت ظریف ساخته شدهاند، بنابراین مسواک زدن به روش اشتباه میتواند به آنها آسیب برساند. فرقی نمیکند مسواک دستی یا برقی انتخاب کنید. مسواکهایی را انتخاب کنید که دارای موهای نایلونی نرم است که انتهای آنها صاف است.
حتی اگر میتوانید برسهایی با موهای متوسط یا سفت پیدا کنید. اما ممکن است به مینای دندانها آسیب بزنند یا باعث قرمزی و تورم لثهها و خونریزی لثه شوند. هنگام مسواک زدن، مطمئن شوید که از حرکات آرام و دایرهای برای ماساژ و تمیز کردن دندانها و لثهها استفاده میکنید. در حالی که بسیاری از افراد از حرکت رفت و برگشت استفاده میکنند. این حرکت میتواند لثههای شما را تحریک کرده و به آنها آسیب برساند و باعث درد و احتمال خونریزی لثه یا عقب نشینی آنها شود.
خونریزی لثه و نخ دندان کشیدن
همه ما اهمیت استفاده از نخ دندان در هر روز را برای کمک به حذف پلاک از مکانهایی که مسواک شما به آن دسترسی ندارد، میدانیم. برای اطمینان از اینکه عادت سالم شما باعث تورم یا خونریزی لثه نمی شود، هنگام کشیدن نخ دندان با ملایمت رفتار کنید. به جای فشار دادن نخ دندان بین دندانهایتان، آن را با احتیاط به سمت بالا و پایین بلغزانید و منحنی هر دندان را دنبال کنید.
بیماری لثه و خونریزی لثه
بیش از سه چهارم بزرگسالان بالای 35 سال به بیماری پریودنتال (لثه) مبتلا میشوند. در حالی که اکثر افراد مبتلا به بیماری لثه مبتلا به ژنژیویت نیز هستند. بین 5 تا 15 درصد به نوع بسیار جدیتری از از بیماری لثه معروف به پریودنتیت مبتلا هستند. هنگامی که افراد بهداشت دهان و دندان را رعایت نمیکنند. باکتریهای موجود در دهان پلاک روی دندانها تشکیل میدهند.
این باکتریها ممکن است باعث ملتهب شدن لثهها شوند که منجر به قرمزی، تورم یا خونریزی لثهها میشود. برای بسیاری از افراد مبتلا به التهاب لثه، این التهاب دردناک نیست. اگر زود به ورم لثه مبتلا شوید. با رعایت بهداشت دهان و دندان میتوان آن را معکوس کرد و بهبود بخشید. اما در صورت عدم درمان، التهاب لثه میتواند بدتر شود و در نهایت منجر به از دست دادن دندان شود. اگر علائم زیر را دارید، حتی اگر ناراحتی ندارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر در نحوه قرار گرفتن دندانها در هنگام گاز گرفتن یا در تناسب پروتزهای پارسیل
- ایجاد کیسههای عمیق بین دندانها و لثهها
- لثههایی که در حین و بعد از مسواک زدن خونریزی میکنند.
- لق شدن یا جابهجایی دندانها
- بوی بد مداوم یا طعم بد در دهان
- عقب رفتن لثه
- لثههای قرمز، متورم یا حساس
هنگامی که التهاب لثه پیشرفت میکند، به پریودنتیت تبدیل میشود. وضعیتی که در آن لثهها و استخوانی که دندانها را در جای خود نگه میدارند به شدت ضعیف میشوند. باکتریهای روی دندان مواد سمی آزاد میکنند که به لثههای شما آسیب میرساند و باعث عفونت آنها میشود. عفونت و التهابی که هنگام حمله بدن به باکتری ایجاد میشود، میتواند لثهها و استخوان فک شما را حتی بیشتر تخریب کند. ممکن است لثههای شما به طور استثنایی متورم و دردناک باشد که احتمال خونریزی وجود دارد. در صورت عدم درمان، پریودنتیت میتواند منجر به از دست دادن دندان شود.
لثه و آفت
دلیل اصلی لثههای دردناک و خونریزی لثه، آفت های شانکر یا زخم های دهان هستند. این زخمهای دردناک میتوانند در هر جایی از دهان، از جمله روی لثهها ایجاد شوند و اغلب دارای یک مرکز سفید با لبههای قرمز هستند. ممکن است هر بار یک زخم شانکر داشته باشید، که تنها یک ناحیه روی لثههایتان را زخم کند. یا ممکن است همزمان چندین زخم در سرتاسر دهانتان داشته باشید.
در حالی که محققان نمیدانند چه چیزی باعث ایجاد آفت میشود، ممکن است درگیری باکتریایی یا ویروسی وجود داشته باشد. افراد مبتلا به برخی بیماریهای خودایمنی نیز ممکن است بیشتر در معرض مشکلات لثه ناشی از زخمهای شانکر باشند. آفتها اغلب به مرور زمان عود میکنند و مسری نیستند.
لثه و شیمی درمانی
شیمی درمانی میتواند تعدادی از عوارض جانبی ناخوشایند از جمله لثههای دردناک، متورم و خونریزی داشته باشد. بسیاری از افرادی که تحت درمان سرطان قرار میگیرند با استوماتیت دست و پنجه نرم میکنند که باعث ایجاد زخمهای دردناک روی لثهها و سرتاسر دهان میشود.
سیگار
استفاده از سیگار و سایر محصولات تنباکو میتواند برای لثههای شما بسیار مضر باشد. احتمال ابتلا به بیماری لثه در افرادی که سیگار میکشند بسیار بیشتر است. ممکن است متوجه شوید که عادت سیگار کشیدن شما مشکلات لثهای را به همراه دارد، از لثههای حساس که خونریزی میکنند تا زخمهای دردناک که شما را رها نمیکنند.
لثهها و هورمونها
برخی از زنان متوجه میشوند که در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی مشکلات لثه دارند. افزایش هورمونها در دوران بلوغ میتواند جریان خون در لثهها را افزایش داده و آنها را قرمز، متورم و حساس کند. برای زنان مبتلا به التهاب لثه قاعدگی، لثهها کمی قبل از هر دوره قاعدگی قرمز، متورم و احتمال خونریزی بیشتر میشود. این مشکلات معمولاً پس از شروع دوره فروکش میکنند.
ژنژیویت بارداری معمولاً از ماه دوم یا سوم بارداری شروع میشود و تا ماه هشتم ادامه مییابد و باعث زخم، تورم و خونریزی لثهها میشود. استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری ممکن است مشکلات لثه مشابهی ایجاد کنند. اگرچه این مورد نادر است، اما برخی از زنانی که در دوران یائسگی قرار میگیرند ممکن است متوجه شوند که لثههایشان به شدت خشک شده و در نتیجه درد میکنند و احتمال خونریزی دارند.
8 نکته برای جلوگیری از زخم، تورم و خونریزی لثه
1. دندانهای خود را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. مطمئن شوید که از تکنیک صحیح مسواک زدن پیروی میکنید. اگر مطمئن نیستید که چه کاری باید انجام دهید، از دندانپزشک خود بخواهید که در نوبت بعدی خود یک درس سریع ارائه دهد.
2. روزانه نخ دندان بکشید. چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد، اما استفاده از نخ دندان ممکن است مهمترین کاری باشد که میتوانید برای جلوگیری از مشکلات لثه در حال حاضر و در آینده انجام دهید.
3. روزانه با دهانشویه شستشو دهید. یک دهانشویه ضدعفونی کننده باکتریهای عامل بیماری لثه را از بین میبرد.
4. یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. یک رژیم غذایی متعادل، شامل مقدار زیادی ویتامین C و کلسیم، ممکن است احتمال ابتلا به مشکلات لثه را به حداقل برساند.
5. مقدار زیادی آب بنوشید. نوشیدن آب، به خصوص بعد از غذا خوردن، میتواند به شستن غذا از روی دندانها کمک کند و احتمال تشکیل پلاکهای آسیب رسان لثه توسط باکتریها را کاهش دهد.
6. به تنباکو نه بگویید. اگر سیگار میکشید یا از سایر محصولات تنباکو استفاده میکنید، سعی کنید آن را ترک کنید.
7. در مورد غذاها و نوشیدنیهای بسیار گرم یا سرد محتاط باشید. وقتی مشکلات لثه دارید، ممکن است احساس کنید که از خوردن غذاها و نوشیدنیهای ولرم یا خنک راحتتر هستید.
8. آرام باشید. استرس سطح هورمون استرس کورتیزول را افزایش میدهد و احتمال التهاب را در سراسر بدن از جمله در لثهها افزایش میدهد.