بیماری زبان توت فرنگی
بیماری زبان توت فرنگی یک اختلال دهندهٔ پوستی است که در برخی افراد بروز میکند. این بیماری با ظاهری قرمز، دردآور و برآمده روی زبان همراه است که میتواند برای فرد مبتلا به آن تازگی زندگی را به چالش بکشاند. علاوه بر اینکه این بیماری میتواند عوارضی ناخوشایند برای سلامت دهان و دندان داشته باشد، ممکن است بر روی طعم غذا و حتی سختی در گفتار نیز تأثیر بگذارد. درمان این بیماری معمولاً شامل استفاده از ضدعفونیکنندهها و داروهای ضد التهاب موضعی است که توسط پزشکان تجویز میشود.
دریافت مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره رایگان کافی است شماره موبایلتان را وارد کنید.
آیا آلرژی دارویی و غذایی میتوانند باعث ایجاد بیماری زبان توت فرنگی شوند؟
واکنشهای آلرژیک به داروها یا غذاها گاهی اوقات میتواند علائمی شبیه به زبان توت فرنگی ایجاد کند که در آن زبان قرمز، متورم و برآمده میشود و شبیه سطح توت فرنگی میشود. این به این دلیل است که برخی از واکنشهای آلرژیک میتواند منجر به التهاب و تغییر در ظاهر زبان شود. با این حال، توجه به این نکته مهم است که زبان توت فرنگی بیشتر با شرایط پزشکی خاص، از جمله بیماری کاوازاکی مرتبط است. بیماری کاوازاکی یک بیماری حاد و تب دار است که عمدتاً کودکان زیر 5 سال را مبتلا میکند. این یک واسکولیت سیستمیک در نظر گرفته میشود، به این معنی که شامل التهاب رگهای خونی در سراسر بدن میشود. علت دقیق بیماری کاوازاکی ناشناخته است، اما اعتقاد بر این نیست که به طور مستقیم ناشی از آلرژی باشد.
علل زبان توت فرنگی چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که میتواند منجر به برآمدگی و تورم زبان شود. پزشک معمولاً از شما در مورد علائم مرتبط سؤال میکند و یک معاینه فیزیکی برای تعیین علت زمینهای زبان ملتهب انجام میدهد.
موارد زیر شرایطی هستند که میتوانند باعث ایجاد زبان توت فرنگی بهعنوان یک علامت شوند:
1- مخملک:
این وضعیت باکتریایی معمولاً زمانی رخ میدهد که گلودرد استرپتوکوکی درمان نشود. مخملک منجر به بثورات قرمز رنگی میشود که قسمت بزرگی از بدن را میپوشاند و معمولاً در کودکان بین پنج تا پانزده سال دیده میشود. مخملک معمولاً یک بیماری کوتاهمدت است و در طی چند روز یا چند هفته با کمک یک تشخیص حرفهای و یک دوره آنتیبیوتیک برطرف میشود.
علائم مخملک عبارتاند از:
- زبان توت فرنگی سفید در چند روز اول که در نهایت بعد از آن قرمز میشود
- بثورات قرمز بخش بزرگی از بدن را میپوشاند
- تب شدید
- گلو درد
- سردرد
- ایجاد خطوط قرمز در چینهای پوست (بهویژه در اطراف کشاله ران)
2- آلرژی:
آلرژی دارویی یا غذایی میتواند منجر به تعدادی علائم شود که زبان توت فرنگی یکی از آنهاست. واکنش آلرژیک زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به چیزی حمله میکند که بهاشتباه بهعنوان یک تهدید شناخته میشود. بدن یک ماده شیمیایی به نام هیستامین آزاد میکند که باعث تعدادی از علائم مرتبط با آلرژی میشود.
مصرف برخی از میوهها و سبزیجات یکی از دلایل رایج در ایجاد زبان توت فرنگی بهعنوان بخشی از یک واکنش آلرژیک است. درمان رایج برای واکنشهای آلرژیک آنتیهیستامین است، یا در موارد شدیدتر، اگر گلو به دلیل التهاب بسته شود و راههای هوایی مسدود شود، از اپی پن استفاده میشود.
علائم آلرژی عبارتاند از:
- آبریزش چشم و خارش
- خراش دهان و گلو
- کهیر
- دشواری در تنفس (این ممکن است منجر به شوک آنافیلاکتیک شود و یک اورژانس پزشکی است)
3- کمبود ویتامین B-12:
کمبود ویتامین B-12 نیز میتواند منجر به زبان توت فرنگی شود. ویتامین B-12 نقش کلیدی در عملکرد سیستم عصبی و مغز و همچنین تشکیل گلبولهای قرمز در بدن دارد. اگر سطح B-12 پایین باشد، تعداد گلبولهای قرمز کاهش مییابد و ممکن است منجر به کمخونی شود. کمخونی وضعیتی است که در آن گلبولهای قرمز کافی در بدن وجود ندارد.
علائم کمبود B-12 عبارتاند از:
- خستگی
- ضعف
- مشکلات حافظه (شناختی)
- مشکلات تعادل
علائم کمخونی عبارتاند از:
- سرگیجه
- ضربان قلب تند
- رنگپریدگی پوست (پوست رنگپریده)
- سبکی سر
- خستگی
- تنگی نفس
بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر است که معمولاً در کودکان دیده میشود، اما در بزرگسالان نیز میتواند ایجاد شود. هنوز مشخص نیست که چرا برخی از افراد به بیماری کاوازاکی مبتلا میشوند و برخی دیگر نه بنابراین عوامل خطر قطعی نیستند. این بیماری منجر به التهاب در برخی از شریانهای بدن میشود. این بیماری معمولاً با درمان اولیه شامل ایمونوگلوبین داخل وریدی و آسپرین قابلدرمان است. داروی داخل وریدی در یک مرکز پزشکی تجویز میشود.
علائم بیماری کاوازاکی (زبان توت فرنگی)
علائم بیماری کاوازاکی عبارتاند از:
- تب شدید که بیش از پنج روز طول بکشد
- کهیر
- غدد لنفاوی متورم در گردن
- لبهای خشک و ترک خورده
- چشمهای قرمز و ملتهب
- تورم و قرمزی در دست و پا
- پوست قرمز، متورم و پوستهپوستهشده در کف دست و کف پا
تشخیص و درمان زودهنگام بیماری زبان توت فرنگی، معمولاً با ایمونوگلوبولین داخل وریدی و آسپرین، برای جلوگیری از عوارضی مانند آنوریسم عروق کرونر ضروری است. اگر مشکوک به بیماری کاوازاکی هستید، مخصوصاً یک کودک، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سندرم شوک سمی (TSS)
سندرم شوک سمی (TSS) یک بیماری نادر اما شدید ناشی از عفونت باکتریایی است که اغلب با استفاده از تامپون های سوپرجاذب همراه است، اما میتواند با عفونت های پوستی، سوختگی و بعد از جراحی نیز رخ دهد. باکتریهای درگیر، به طور معمول استافیلوکوکوس اورئوس و گاهی اوقات استرپتوکوک پیوژنز، سمومی تولید می کنند که وقتی در جریان خون آزاد میشوند، پاسخ ایمنی شدیدی را ایجاد می کنند که منجر به شوک و نارسایی اندام میشود.
علائم سندرم شوک سمی عبارتاند از تب شدید ناگهانی، بثورات پوستی شبیه آفتاب سوختگی، به ویژه در کف دست و پا، استفراغ، اسهال، دردهای عضلانی، فشار خون پایین، گیجی و در موارد شدید، نارسایی چند عضوی. سندرم شوک سمی نیاز به درمان فوری پزشکی، اغلب در بخش مراقبتهای ویژه، برای ارائه آنتیبیوتیکها و مراقبتهای حمایتی دارد.
آیا بیماری زبان توت فرنگی میتواند باعث کمبود ویتامین در بدن شود؟
با توجه به رابطه بین زبان توت فرنگی و کمبود ویتامین، ارتباط علت و معلولی مستقیمی وجود ندارد. با این حال، بیماری کاوازاکی شدید یا درمان نشده میتواند منجر به عوارضی شود که ممکن است بر سلامت کلی بدن تأثیر بگذارد و به طور بالقوه به طور غیرمستقیم بر جذب مواد مغذی یا نیازهای غذایی بدن تأثیر بگذارد. بیماری زبان توت فرنگی به خودی خود باعث کمبود ویتامین نمیشود، اما مدیریت یک رژیم غذایی متعادل در هر شرایط التهابی سیستمیک برای حمایت از سلامت کلی و بهبودی بسیار مهم است.
زبان توت فرنگی و گلوسیت
گلوسیت اصطلاحی است که ملتهب شدن زبان را توصیف میکند. گلوسیت باعث تورم زبان میشود، زبان نیز تغییر رنگ داده و روی سطح صاف به نظر میرسد و باعث ناپدیدشدن گرههای کوچک روی زبان (پاپیلا) میشود. این پاپیلاها نقش حیاتی در نحوه غذاخوردن ما دارند و صدها هزار حسگر کوچک به نام جوانه چشایی را در خود دارند. تفاوت اساسی بین گلوسیت و زبان توت فرنگی در این است که دومی منجر به برجستگیهای درشت و قابلمشاهده روی زبان میشود و گلوسیت منجر به تورم زبان، تغییر رنگ و ایجاد سطح صاف میشود.
گلوسیت، مانند زبان توت فرنگی، اغلب نشانه یک بیماری یا وضعیت سلامتی است و بهتنهایی یک بیماری نیست. بااینحال، بهطورکلی در نتیجه یک بیماری زمینهای رخ میدهد که هیچ ارتباطی با عوامل ایجادکننده زبان توت فرنگی ندارد.
شایعترین شرایطی که باعث گلوسیت میشوند عبارتاند از:
- کمخونی (کمبود آهن و اشکال خطرناک)
- کمبود ویتامین B کمپلکس
- بیماری سلیاک(سلیاک درمان نشده)
- خشکی دهان (خشکی دهان)
- واکنشهای آلرژیک
- عفونتهای دهان ناشی از باکتریها، ویروسها یا مخمرها
- عدم تعادل هورمونی
- آسیب به زبان ناشی از سوختگی، دندان مصنوعی نامناسب یا دندانهای ناهموار
علائم گلوسیت عبارتاند از:
- زبان قرمز و ملتهب که سطح صافی دارد
- زبان دردناک
- تورم زبان (که در صورت شدید ممکن است راه هوایی را مسدود کند، اگرچه این امر نادر است)
- مشکل در صحبتکردن، جویدن یا بلعیدن به دلیل ناراحتی و درد
بهطورکلی، پس از درمان علت زمینهای، گلوسیت خودبهخود برطرف میشود.
التهاب زبان (گلوسیت) چیست؟
گلوسیت یا التهاب لثه تورم و قرمزی زبان، زخم قرمز روی لبه زبان است گاهی اوقات سطح زبان مودار و سیاه میشود یا قرمزی در نوک و لبه زبان ایجاد میشود. این بیماری گاهی مسری است اما سرطان نیست. التهاب زبان میتواند ناشی از عفونت تبخال، سوزش، آسیب به زبان توسط دندانهای نامنظم، مصرف زیاد دارو و الکل، خوردن غذای بسیار گرم، حساسیت به برخی خمیردندانها و کمبود ویتامین B باشد.
تفاوت گلوسیت با زبان توتفرنگی چیست؟
عامل تمایز بین زبان توت فرنگی و سایر بیماریهای زبان، مانند گلوسیت، این است که زبان توت فرنگی منجر به برجستگیهای قرمز برجسته روی زبان میشود، در حالی که گلوسیت به رنگ قرمز و التهاب زبان اشاره دارد، اما با برجستگی مشخصی در این بیماری دیده نمیشود.
بیماری کاوازاکی در افراد بزرگسال
بیماری زبان توت فرنگی عمدتاً کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد، اما میتواند در بزرگسالان رخ دهد، اگرچه بسیار نادر است. این بیماری در بزرگسالان گاهی اوقات به عنوان بیماری کاوازاکی با شروع بزرگسالی شناخته میشود و مشابه شکل دوران کودکی خود را نشان میدهد، از جمله تب، بثورات پوستی، ورم ملتحمه، غدد لنفاوی متورم، تغییرات در دهان و گلو، از جمله زبان توت فرنگی و تورم یا قرمزی در دست و پا. با این حال، تشخیص بیماری کاوازاکی در بزرگسالان به دلیل نادر بودن آن و احتمال بیشتر بیماریهای دیگر با علائم مشابه در این گروه سنی میتواند چالشبرانگیزتر باشد.
مراحل بیماری کاوازاکی
مراحل بیماری زبان توت فرنگی عبارتاند از:
1- مرحله حاد: شروع ناگهانی تب که به داروهای کاهش دهنده تب معمولی پاسخ نمیدهد، در کنار سایر علائم اولیه مانند بثورات پوستی، تورم غدد لنفاوی و زبان توت فرنگی. این مرحله معمولاً تا 2 هفته طول میکشد.
2- فاز تحت حاد: این مرحله پس از کاهش تب شروع میشود و میتواند تا پایان هفته سوم ادامه یابد. علائم ممکن است شامل لایه برداری پوست اطراف انگشتان دست و پا، درد مفاصل، درد شکم و گشاد شدن موقت شریان کرونر یا آنوریسم باشد.
3- مرحله نقاهت: این مرحله نشان دهنده رفع تدریجی علائم با فروکش بیماری است. نشانگرهای خونی التهاب به حالت عادی باز میگردند، اما ممکن است اثرات طولانی مدت بیماری مانند ناهنجاریهای عروق کرونر وجود داشته باشد. این مرحله میتواند تا هفتههای 6-8 از شروع علائم ادامه یابد. تشخیص و درمان زودهنگام بیماری کاوازاکی در کاهش خطر آنوریسم عروق کرونر و سایر عوارض حیاتی است.
عوارض بیماری کاوازاکی (زبان توت فرنگی)
بیماری کاوازاکی که به دلیل علائمی از جمله زبان توت فرنگی شناخته میشود، در صورت عدم درمان مناسب میتواند منجر به عوارض متعددی شود. جدیترین عوارض مربوط به قلب است، از جمله:
- آنوریسم عروق کرونر: شناختهشدهترین عارضه که در آن عروق کرونر به طور غیر طبیعی گشاد میشوند. این میتواند منجر به بیماری قلبی یا حتی حمله قلبی در موارد شدید شود.
- میوکاردیت: التهاب عضله قلب که میتواند بر توانایی قلب در پمپاژ مؤثر خون تأثیر بگذارد.
- آریتمی: ریتم غیر طبیعی قلب که میتواند بر عملکرد قلب تأثیر بگذارد.
- مشکلات دریچه: به خصوص مشکلات مربوط به عملکرد صحیح دریچههای قلب.
تشخیص زبان توتفرنگی چگونه است؟
تشخیص و درمان به بیماری زمینهای بستگی دارد و پس از شروع درمان، زبان معمولاً به رنگ اصلی خود باز میگردد. زبان سالم صورتی است و پوشیده از گرههای کوچکی است که به نام پاپیلا شناخته میشوند. در مورد زبان توت فرنگی، رنگ صورتی روشن زبان روی این گرهها عمیقتر میشود و به طور قابل توجهی قرمز و ملتهب میشود.
مخملک و زبان توتفرنگی در کودکان
این وضعیت باکتریایی معمولاً زمانی رخ میدهد که گلودرد استرپتوکوکی درمان نشود. مخملک منجر به بثورات قرمز رنگی میشود که قسمت بزرگی از بدن را میپوشاند و معمولاً در کودکان بین پنج تا پانزده سال دیده میشود. مخملک معمولاً یک بیماری کوتاه مدت است و در طی چند روز یا چند هفته با کمک یک تشخیص حرفهای و یک دوره آنتیبیوتیک برطرف میشود.
دریافت مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره رایگان کافی است شماره موبایلتان را وارد کنید.
بیماری کاوازاکی در کودکان
بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر است که معمولاً در کودکان دیده میشود، اما در بزرگسالان نیز میتواند ایجاد شود. برخی از افراد به بیماری کاوازاکی مبتلا میشوند و برخی دیگر نه و دلیل آن مشخص نیست، بنابراین عوامل خطر قطعی نیست. کاوازاکی منجر به التهاب در برخی از شریانهای بدن میشود و معمولاً با درمان اولیه شامل ایمونوگلوبین داخل وریدی و آسپرین قابل درمان است. داروی داخل وریدی در یک مرکز پزشکی تجویز میشود.
همپوشانی بالینی قابل توجهی” بین کاوازاکی و سندرم التهابی ناشی از کرونا وجود دارد. بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر است که در کودکان نوپا زیر پنج سال رخ میدهد. باعث التهاب رگهای خونی میشود.
آیا سندرم کاوازاکی مسری است؟
80 تا 90 درصد موارد بیماری کاوازاکی در کودکان زیر 5 سال و بالاتر از 6 ماه رخ میدهد. نوجوانان کمتر به این بیماری مبتلا میشوند، اما برخی از آنها مبتلا میشوند. بیماری کاوازاکی مسری نیست. در میان اعضای خانواده یا کودکان در مدارس گسترش نمییابد. بیماری کاوازاکی بیشتر در کودکانی از نژاد آسیایی یا جزایر اقیانوس آرام رخ میدهد. با این حال، میتواند افراد را در تمام گروههای نژادی و قومی تحت تأثیر قرار دهد. علت بیماری کاوازاکی مشخص نیست، اما تصور میشود که واکنش سیستم ایمنی بدن باشد.
درمان زبان توت فرنگی
هدف از درمان بیماری کاوازاکی کاهش التهاب و جلوگیری از این عوارض قلبی است. معمولاً شامل موارد زیر است:
1- ایمونوگلوبولین داخل وریدی: این درمان زمانی که در 10 روز اول بیماری انجام شود، در بیمارستان تجویز میشود. خطر ابتلا به آنوریسم عروق کرونر را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
2- آسپرین: دوزهای بالا در ابتدا برای کاهش تب، بثورات پوستی، درد مفاصل و التهاب استفاده میشود و سپس از دوزهای پایین برای جلوگیری از لخته شدن خون استفاده میشود.
درمان زبان توت فرنگی به طور خاص به علت زمینهای بستگی دارد. در زمینه بیماری کاوازاکی، درمان خود بیماری معمولاً زبان توت فرنگی را همراه با علائم دیگر برطرف میکند. با این حال، اگر زبان توت فرنگی به دلایل دیگر مانند کمبود ویتامین یا مخملک ظاهر شود، درمان آن شرایط خاص را برطرف میکند.
درمان خانگی زبان توت فرنگی
برای درمانهای خانگی و رویکردهای طب سنتی برای درمان علائمی مانند زبان توت فرنگی، بسیار مهم است که ابتدا علت اصلی را درک کنید. در حالی که هیچ درمان خانگی یا سنتی ثابت شده علمی برای زبان توت فرنگی ناشی از بیماری کاوازاکی وجود ندارد، برخی از اقدامات بهداشتی عمومی دهان ممکن است باعث آرامش یا کمک به علائم ناراحتی دهان شود، از جمله:
1- حفظ بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن و نخ دندان کشیدن میتواند به جلوگیری از مشکلات اضافی سلامت دهان کمک کند.
2- هیدراته ماندن: نوشیدن آب زیاد میتواند به مرطوب نگه داشتن دهان و رفع ناراحتی کمک کند.
3- اجتناب از مواد محرک: غذاهای تند، اسیدی یا گرم میتوانند ناراحتی را تشدید کنند.
اگر فردی علائم بیماری کاوازاکی یا زبان توت فرنگی با علت ناشناخته دارد، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب با یک متخصص مشورت کنید. تکیه صرفاً به درمانهای خانگی یا سنتی بدون درک موضوع اساسی میتواند منجر به تأخیر در دریافت درمان بالقوه نجاتبخش شود.
سؤالات متداول بیماری زبان توت فرنگی
در برخی موارد، زبان توت فرنگی ممکن است قابل پیشگیری نباشد، به خصوص اگر نشانه یک بیماری زمینه ای باشد. با این حال، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه فوری به پزشک برای هر علامتی به پیشگیری از عوارض این بیماری کمک می کند و در صورت نیاز از درمان سریع اطمینان حاصل کند.
زبان توت فرنگی به خودی خود مسری نیست، اما بیماری زمینه ای که باعث آن می شود مسری است، مانند گلودرد استرپتوکوکی یا مخملک. باید اقدامات احتیاطی را برای جلوگیری از گسترش عفونت انجام دهید، مانند شستن مکرر دست ها و اجتناب از تماس نزدیک با دیگران که بیمار هستند.
مدت زمان زبان توت فرنگی به علت اصلی آن بستگی دارد. اگر بیماری ناشی از عفونت باشد، ممکن است با درمان عفونت برطرف شود. اگر این یک عارضه جانبی مرتبط با دارو باشد، ممکن است پس از قطع دارو برطرف شود.
بله، زبان توت فرنگی می تواند نشانه ای از یک واکنش آلرژیک باشد، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند تورم، کهیر یا مشکل در تنفس همراه باشد.
در برخی موارد، زبان توت فرنگی نشان دهنده بیماری جدی تری مانند بیماری کاوازاکی یا مخملک می باشد. اگر شما یا فرزندتان زبان توت فرنگی همراه با تب، بثورات پوستی یا علائم دیگر دارید، باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
زبان توت فرنگی میتواند ناشی از چند شرایط مختلف باشد. شناختهشدهترین بیماری کاوازاکی به خصوص در کودکان است. علل دیگر عبارتاند از مخملک که توسط باکتریهای استرپتوکوک ایجاد میشود، واکنشهای آلرژیک، کمبود ویتامین و گاهی اوقات سایر عفونتها یا شرایط التهابی.
از آنجایی که معمولاً با بیماری کاوازاکی و مخملک همراه است که هر دو نیاز به درمان فوری پزشکی دارند، مهم است که این علامت را نادیده نگیرید. با این حال، جدیت تا حد زیادی به علت زمینهای بستگی دارد که میتواند از نظر شدت متفاوت باشد.
تشخیص معمولاً شامل معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی و علائم بیمار است. از آنجایی که زبان توت فرنگی یک علامت است و نه یک بیماری مستقل، پزشکان به دنبال علائم و نشانههای دیگر برای تشخیص علت اصلی هستند. بسته به علت مشکوک ممکن است آزمایش خون، کشت گلو یا سایر آزمایشهای تشخیصی ضروری باشد.
بزرگسالان نیز میتوانند به زبان توت فرنگی مبتلا شوند، اگرچه این زبان کمتر از کودکان است. علل در بزرگسالان شبیه به علل در کودکان است، از جمله بیماری کاوازاکی، واکنشهای آلرژیک و عفونتهایی مانند مخملک.
درمان زبان توت فرنگی بر رسیدگی به علت زمینهای متمرکز است. برای بیماری کاوازاکی، درمان معمولاً شامل ایمونوگلوبولین داخل وریدی و آسپرین است. برای مخملک، آنتیبیوتیکها درمان اولیه هستند. واکنشهای آلرژیک بسته به شدت ممکن است به آنتی هیستامین یا کورتیکواستروئید نیاز داشته باشد.
در حالی که درمانهای خانگی نمیتوانند علت زمینهای زبان توت فرنگی را درمان کنند، اما میتوانند به کاهش ناراحتی کمک کنند. هیدراته ماندن، پرهیز از مصرف غذاهای تند یا اسیدی و رعایت بهداشت دهان و دندان میتواند تسکین دهنده باشد. با این حال، مشورت با یک متخصص برای تشخیص و برنامه درمانی مناسب بسیار مهم است.
اگر شما یا فرزندتان دچار زبان توت فرنگی شدهاید، به خصوص اگر با تب، بثورات پوستی، تورم یا سایر علائم نگران کننده همراه باشد، مهم است که در اسرع وقت به یک متخصص مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام، به ویژه برای شرایطی مانند بیماری کاوازاکی و مخملک، حیاتی است.